Twarzą w twarz z Japonią #4 - Japońskie szkoły

Wakacje dobiegły końca, a szkoła wita nas z otwartymi ramionami. Wiadomo, zaczął się stres, wczesne wstawanie rano itp. Jednak wiele z nas denerwowałoby się o wiele bardziej, gdyby uczyło się w Japonii.

Zacznijmy od tego, że edukacja w Japonii ma 5 ''poziomów''.

Przedszkole (dzieci w wieku od 3 do 6 lat)

Szkoła podstawowa (6 klas, 6 - 12 lat)

Szkoła średnia, niższy stopień (12 - 15 lat, 3 klasy)

Szkoła średnia wyższy stopień (15 - 18 lat, 3 klasy)

4 letni uniwersytet - licencjat oraz 2 lata studiów magisterskich

Przedszkole

Nie wiem jak Wam, ale mi przedszkole kojarzy się tylko z zabawą (i niedobrymi obiadami). Otóż w Japonii jest inaczej. Tam dobry start dziecka jak i jego wykształcenie są często sprawą honoru rodziny. Rodzice zapisują swoje pociechy do jak najlepszego przedszkola, będącego w okolicy. Ale jakby tego było mało, to przedszkola najlepsze z najlepszych organizują egzaminy już dla trzylatków. 

Rok szkolny

Japoński rok szkolny rozpoczyna zaczyna się 1 kwietnia oraz składa się z trzech semestrów:

1 semestr (1 kwietnia) trwa do połowy lipca, po czym są egzaminy.

2 semestr (1 września) trwa do ok. 26 grudnia, po czym są kolejne egzaminy.

3 semestr (7 stycznia) trwa do połowy marca, organizowane są egzaminy z całego roku, po czym uczniowie mają wolne do 1 kwietnia.

Podstawówka

Uczniowie uczęszczają na następujące lekcje: język japoński, kaligrafia, matematyka, nauki społeczne (etyka, historia, etykieta), nauki przyrodnicze (fizyka, chemia, biologia), muzyka, plastyka wychowanie fizyczne, oraz gospodarstwo domowe (przygotowanie do prowadzenia domu, czyli coś jak u nas wychowanie do życia w rodzinie). Do tego etapu każdy powinien opanować 1006 symboli kanji z 2136 symboli wykazu państwowego. Języków obcych, Japończycy zaczynają uczyć się dopiero w szkole średniej niższego stopnia. 

Warto pamiętać, że:

-uczniowie podstawówek mają mniej lekcji, nie mają prac domowych oraz nie piszą egzaminów, przez które czasem trzeba uczyć się również w nocy

-w budynkach podstawówek zazwyczaj nie ma klimatyzacji

-w podstawówce mundurek nie jest jeszcze obowiązkowy

-w ostatnich czasach unika się tworzenia izolowanych sal, zamieniając je na te otwarte na korytarz. Poprzez ten "zabieg" Japończycy chcą zmniejszyć ilość przypadków znęcania się nad kolegami.

Szkoła średnia

W szkole średniej, z przedmiotów dochodzi tylko język angielski. Tutaj zaczynają się schody. Dla przeciętnego japońskiego ucznia ten, jak i następny okres nauczania są najcięższymi etapami w życiu. Jest to okres nieustannych egzaminów. I nie jest to przesadzone określenie. Uczniów poddaje się egzaminom na koniec pierwszego i drugiego semestru oraz również w połowie tych okresów. Wyniki w szkole niższego stopnia przesądzają o dalszych losach i możliwości kariery. Raz uzyskana ocena wyrabia twoją opinię o skuteczności uczenia się.

Na tym etapie kończy się nauka symboli kanji. Oznacza to, że dopiero 15 latek jest w stanie sam, bez pomocy słowników przeczytać gazetę.

Tutaj pojawiają się również prace domowe, które sprawiają, że uczniowie wyższego poziomu szkół średnich są najbardziej zapracowanymi ludźmi w kraju.

Lekcje i przerwy

Zajęcia zaczynają się ok. 8:30-8:45. W poniedziałki dzień jest rozpoczynany apelem oraz sprawdzeniem obecności, a w inne dni od ogłoszeń szkolnych. Lekcje trwają, w podstawówce po 45 minut, a w szkole średniej wyższego jak i niższego stopnia po 50 minut. Między lekcjami są 10 minutowe przerwy oraz jedna długa przerwa obiadowa między 12:35 a 13:20. Uczniowie, którzy próbuję zjeść własne, przyniesione z domu drugie śniadanie, przed oficjalną przerwą są karani, zwłaszcza jeśli próbują jeść podczas lekcji. Czasem japońskie szkoły nie mają ani stołówki, ani szatni, więc uczniowie uczą się, jedzą oraz wieszają swoje ubrania w klasie.

Do 2002 roku lekcje odbywały się od poniedziałku do soboty, a obecnie wprowadzono 5-dniowego tygodnia. Jednakże wiele szkół pominęło ten fakt i lekcje nadal odbywają się według starego systemu.

U nas to uczniowie muszą chodzić z klasy do klasy, aby dotrzeć na właściwą lekcję. W Japonii jest na odwrót. Klasa ma przydzieloną salę, w której odbywają się wszystkie lekcje i to nauczyciel musi przechodzić z sali do sali. Przeciętna ilość uczniów w klasie to 40-45 osób.

Jedną z ciekawszych kwestii jest brak załogi sprzątającej, co nie oznacza, że w tych szkołach panuje niesamowity syf. Pod koniec lekcji uczniowie samodzielnie sprzątają swoje sale, korytarze, toalety oraz teren szkoły. Klasy są  podzielone na grupy, a każda grupa odpowiada za własny obszar prac. To nie koniec. Istnieją tam grupy starszeństwa. Polega to na tym, że uczniowie z klas młodszych muszą zwracać się do starszych wręcz w nienaganny sposób oraz sprzątać po nich po zajęciach dodatkowych.

Ubiór

Wyprawka szkolna obejmuje tornister, czapkę z daszkiem, trampki na zmianę, strój gimnastyczny, kąpielówki/strój kąpielowy oraz inne akcesoria, które określone są w regulaminie szkolnym. Kolor stroju gimnastycznego, jak i czapki określa do jakiej klasy chodzi dany uczeń.

Na etapie szkoły średniej wyższego i niższego stopnia obowiązują mundurki. Każda placówka ma swój własny krój i kolorystykę, określoną przez regulamin. Chłopcy zazwyczaj noszą czarne mundurki ze sztywnym kołnierzykiem, zapinane na metalowe guziki. Natomiast dziewczyny ubierają granatowe żakiety i plisowane spódniczki. Ubiór zmienia się na lżejszy, gdy na dworze będzie już ciepło. Farbowanie włosów, makijaż lub biżuteria są surowo zabronione.

Zajęcia dodatkowe

Koniec lekcji wcale nie oznacza odpoczynku. Czas na zajęcia dodatkowe. Mają one na celu kształtowanie i rozwijanie pasji uczniów. Zajęcia podzielone są na sportowe oraz plastyczne, a kończą się zazwyczaj ok. 19.

Typowe zajęcia sportowe:

-tenis

-pływanie

-baseball

-golf

-curling

-kendo

Niektóre szkoły mają swoją własną siłownię.

Kółka plastyczne:

-różne style muzyczne

-robotyka

-kaligrafia

-nauka rysowania mangi

-chemia

-biologia

-ikebana (nauka układania kwiatów)

-zajęcia komputerowe

Inne

Egzaminy są głównym problemem japońskich szkół. Trwają one nawet po kilka godzin. Tydzień przed egzaminami, odwołuje się zajęcia dodatkowe, aby dać uczniom więcej czasu do nauki. Ocena z egzaminów jest liczona procentowo, a najwyższym wynikiem jest oczywiście 100%. Egzaminy czasem stają się powodem samobójstw uczniów.

Podczas wakacji szkoła również nie daje o sobie zapomnieć. Placówki organizują różnego rodzaju wycieczki w kraju, jak i zagranicą. Zależy to od klasy.

Od tej pory, gdy pomyślicie, że w szkole jest ciężko, przypomnijcie sobie japońskie szkoły. Skoro oni dają radę, to my tym bardziej.